İskelet sistemi vücudumuzun dengede durmasını sağlarken vücudumuza şekil vermektedir. İskelet sisteminde meydana gelen tahribatlar ve hastalıklar vücudumuzun görüntüsünü bozarken çeşitli hastalıklara da davetiye çıkarır. Anne karnında yeterli beslenemeyen ve kemikleri gelişmeyen çocuklarda iskelet sistemi hastalığı olan raşitizm görülür.
Kalsiyum ve fosfor gibi kemiklerin gelişiminde çok önemli rol oynayan minerallerin kemiklerde yeterince bulunmamasına bağlı olarak ortaya çıkan hastalığa raşitizm denir. Süt çocuğu çağında başlar. En çok 6-24 aylar arasında görülmektedir. Tedavi edilmezse 2-3 yaşında kendiliğinden, kemiklerde şekil bozuklukları bırakarak geçer.
Çocukların, üşütürüm diye fazla giydirilmesi, evden dışarı çıkarılmaması ve güneşten yararlanmalarını engelleme, onlarda “D” vitamini oluşumuna engeldir. D vitamini, kemik dokusuna kalsiyum çökmesini sağlar. Çocuğun kanında kalsiyum yeterli bile olsa, “D” vitamini yetersizse, kalsiyum bağırsaklardan emilmez, dışarı atılır.
İnsanın derisinde bulunan puro vitamin güneş ışınlarının deriye değmesi ile D vitamini haline dönüşür. Eğer güneş ışınları doğrudan deriye değmiyorsa “D” vitamini yapılmaz.
Raşitizm Nedir?
D vitamini eksikliğine bağlı olarak genellikle çocuklarda görülen bir kemik hastalığıdır. Anne karnında kemik gelişimini tamamlamamış çocuklarda doğduktan sonra tedavi edilmezse uzun kemiklerinde şekil bozuklukları meydana gelmektedir. Vücutta kalsiyum ve fosfat mineralinin eksikliği bu hastalığın oluşmasına neden olmaktadır.
Çocuklarda kemiklerin çarpıklığının yanında huysuzluk, sürekli terleme, iştah azlığı, kabızlık şikayeti görülebilir. Deri cansız ve soluk kaslar gevşek olabilir. Raşitizm hastalığına yakalanan çocukların dişleri geç çıkar ve çabucak dökülür. Bu çocuklarda düztabanlık görülebilir. Ayrıca yürümeyi de geç öğrenirler.
Belirtileri Nelerdir?
Her yaşta farklı belirtileri vardır. Bebeklerde görülen D vitamini eksikliğine bağlı raşitizmde kandaki kalsiyum ve fosfor miktarları normal bulunması gereken miktardan daha azdır. Sebebi bir çok faktöre bağlı olabilir.
Genel durum: Sebepsiz ağlama, huzursuzluk, halsizlik vardır.
Baş: 18 aylık (1,5 yaş)tan sonra fontonel hala kapanmamıştır. Bebeğin başının arka kısmı çok terler. Kafa kemikleri yeterince sertleşmemiştir.
Göğüs: Kemik, kıkırdak birleşme yerlerinde tesbih dizisi görülür. Göğüs, ya içe çökük (kunduracı göğsü) ya da öne doğru çıkıktır (güvercingöğsü).
Bacaklar:
“O” bacak: Yürümeye başlayan çocuklarda bazen ayaklar içe dönük, dizler açıktır. “O” görünümündedir. Tedavi edilmezse böyle kalır.
“X” bacak: Dizden aşağı kısımlar dışa dönük, dizler birleşiktir.
Karın: Kurbağa karnı denen ve karın kaslarının gevşemesinden meydana gelen bir belirtidir.
Diş: Diş daha geç yaşlarda çıkar. Yalnız bu geç diş çıkmasının sebebi sadece D vitamini eksikliği değildir. Bu yüzden her dişi geç çıkana D vitamini verilmemelidir.
Bakım Ve Tedavisi
Kesinlikle hekim tedavisi gerekmektedir. Çocuğunuzun güneşten yeterince faydalanmasını sağlayın. Çocuğunuzun kalsiyum ve D vitaminince zengin gıdalarla beslenmesine özen gösterin. Tereyağı (çiğ olarak), süt, peynir, yoğurt, balık yağı, ıspanak, tarhana, mercimek, portakal, C vitaminince zengin gıdalar (yeşilbiber, portakal, domates, havuç, maydanoz, ıspanak, sakatatlar, pastörize süt) ile beslenmesini sağlayın. Hekimin uygulayacağı ilaç tedavisine özen gösterin.
Raşitizm hastalığının tedavisinde hasta olmadan önce önlem alınmalıdır. Çocuğa yeteri miktarda D vitamini takviyesi yapılmalıdır. Ayrıca kalsiyum ve fosfor içerikli yiyecekler yedirilmelidir. Bebeklerde ve çocuklarda bu hastalığın oluşmaması için güneş ışığından mümkün olduğu kadar yararlanmaları sağlanmalıdır. Yeterli ve dengeli beslenmelerinin yanında iki yaşına kadar anne sütü verilmelidir.