Yatağınızda rahatladıktan sonra, gözleriniz kapanır ve uyuklamaya başlarsınız; sinir ve kaslarınız gevşedikçe bedeniniz seğirir. Yüzeysel uyku denilen bu evrede en ufak bir rahatsızlıkla uyanabilirsiniz; çünkü hala çevrenizde olanların farkında olmamızdır. Yarım saat kadar sonra uyku derinleşir: gevşersiniz, kalp atışlarınız yavaşlar ve çevrenizle ilginiz kesilir. Tam gevşediğiniz gerçek derin uyku başlar. Hareketsiz kalırsınız, kalp ritminiz düşer, solunumunuz yavaş ve düzenlidir.
Eskiden bu derin uykunun doğal biçimde uyanana dek sürdüğü düşünülmekteydi ancak bilim adamları, üç aşamadan her birinin yaklaşık yarım saat sürdüğünü ve 90 dakikalık uyku döngüsünün gece boyunca kendini yinelediğini ortaya çıkardılar. Ortalama olarak, iyi bir uyku için dört döngü gerekir. Sabaha doğru uyku yüzeyselleşir ve beyin dalgaları hızlandıkça kalp atışları yükselir, solunum hızlanır ve hareketlenmeye başlarsınız. Uyanma sınırında olursunuz ve gözlerinizi bile açabilirsiniz ancak, aslında uykudayızdır.
Uyumak Ve Rüya Görmek
Bilim adamları, uyku laboratuarında, gönüllü kişinin beynindeki elektrik etkinliğini kaydetmek için elektroansefalograf (ECG) denen bir aygıtı kullanırlar. Hızlı göz hareketiyle (REM) belirginleşen rüya sırasındaki etkinlik, uyanık kişide görülen etkinlikle hemen hemen aynıdır.
Uyku Hakkında Bilmediğiniz 20 Şey
1. Kronik horlama, uvulopalatofaringoplasti adı verilen ve alt damakla gırtlaktaki dokuyu sıkılaştıran cerrahi bir müdahaleyle çözülebilir. Bu operasyonun olası yan etkisi, ses frekansındaki değişimdir.
2. Bir başka operasyonlaysa alt damağa yumuşak dokuyu sıkılaştıracak bir kimyasal enjekte edilebilir. Snoroplasti adı verilen bu operasyonun ismi, ‘şekillendirilmiş’ anlamına gelen Yunanca bir kelime olan plastos’tan türemiştir.
3. 2002 senesinde Oxford Üniversitesi araştırmacıları, yatmadan önce koyun saymanın uykusuzluğu geçirdiği inancının yanlış olduğunu kanıtladı. Bu zihinsel aktivite öyle sıkıcı ki beyin otomatik olarak diğer sorunları su yüzüne çıkarıyor.
4. Yatakların ortalama ömrü 8 ile 10 yıl arasındadır. Bu süre zarfında oldukça tuhaf şeyler üretirler. Araştırmalardan biri yatak bakterisini, ani çocuk ölümü sendromuyla da bağdaştırır.
5. Yetişkin bir tahtakurusu, beslenmeden bir yıl boyunca yaşayabilir.
6. 2004 senesinde Amerikalılar 35 milyondan fazla uyku ilacı reçetesi doldurdu. Son dört yıl içerisinde uyku ilacından medet uman 20 ile 44 yaş arasındaki insan sayısı ikiye katlandı.
7. Her yıl Amerika’daki 100,000’den fazla araba kazasının sebebi uykusuzluk. Cep telefonlarıyla konuşanlar da bu oranı yüzde 6 artırıyor. Yani araba başında yorulduysanız kimseyi aramayın.
8. 2008’de, Volvo sürücülerin gözlerini ve kafasını takip edecek bir monitör sistemi planlandı. Eğer sürücünün kafası uyku hâlindeki gibi sallanmaya başlarsa arabanın içerisinde ışıklar yanıp sönmeye başlıyor.
9. Bir milyon yetişkin üzerinde yapılan altı yıllık bir çalışmaya göre geceleri altı ile yedi saat arası uyuyan insanların ölüm oranı, sekiz saat uyuyanlarınkine göre daha düşük.
10. 1964 senesinde 17 yaşındaki Randy Gardner 264 saat 12 dakika boyunca uyanık kalarak dünya rekoru kırdı. Sonra da 15 saat boyunca uyudu. Bu bir rekor değil tabii ama yine de fena sayılmaz.
11. Avrupa Birliği’ne uyum için atılan bir adım olarak İspanya kendilerine özgü öğle uykuları olan siestaları kaldırma yoluna gitti.
12. Öğle uykuları sayesinde İspanyollar diğer Avrupalılar’a göre bir gecede en az 40 dakika daha az uyuyorlar. İş yeri kazaları konusunda Avrupa Birliği ülkeleri içinde İspanya en yüksek orana sahip. Ayrıca en düşük üçüncü üretkenlik oranı da İspanya’nın.
13. Kim boşanmanın bu kadar kolay olabileceğini düşünebilirdi ki? Hindistan’da Müslüman bir çift, adam rüyasında karısına üç kere ‘boş ol’ dediği için ayrılmak zorunda kaldı.
14. Bir uyurgezeri kaldırmanın tehlikeli olduğu tamamen bir mit. Uyurgezerlerin yaptığı şeyler göz önüne alınırsa onları uyandırmamak daha riskli olurdu.
15. Balinalar ve yunuslar yarı uykuya dalabiliyorlar. Beyin yarı küreleri nöbetleşe çalıştığı için su üzerinde kalıp nefes alabiliyorlar.
16. Rüya görmek, hızlı göz hareketli uyku sırasında her 90 dakikada bir beyinden geçen elektrikli aktiviteyle bağlantılıdır. İnsan ömründe toplamda en az 6 yıl rüya görülür.
17. Ancak neden rüya gördüğümüzü kimse hâlâ bilmiyor.
18. 5 milyondan fazla Amerikalı çocuk, enürezis nokturna yani yatak ıslatma durumuyla karşı karşıya. Otobiyografisine göre aktris Suzanne Somers da küçükken bu derdi çekiyormuş.
19. Somnifobi, uykudan korkma hastalığıdır.
20. Şu ana kadar uykudan korkma hastalığına yakalandığı bilinen bir ünlü yok.