Yeni doğan bebeklikten başlayıp çocukluktan çıkana kadar birçok hastalık geçiren çocuklarda en çok karşılaşılan ateşli hastalıklardır. Nöbet şeklinde gelişen bu hastalıklar çoğu zaman ebeveynleri korkutur. Bu yüzden genelde dikkatli olmaya çalışırlar. Ateşli havale kız çocuklara oranla erkek çocuklarda en çok 15-24 aya kadar olan sürede görülür. 6 aydan önce 6 yaştan sonra pek ateşli havale görülmez.
Neden Olur?
Ateşli havaleye sebep olan ve en sık rastlanan hastalıklar arasında kızamık, 6.hastalık, viral enfeksiyonlar, bağırsak enfeksiyonları ve orta kulak iltihaplarıdır. Bu rahatsızlıklarda ateş 39 derece ve üstüne çıkabilmekte ve en az 15 dakika gibi bir süre devam etmektedir. Bu tür bir havalede çocuğun gelişimi, ailede havale ile yaşanmış bir hastalık öyküsü olup olmadığına bakılarak ve hastalık ateşliyken anlaşılır.
Gün içinde bir kaç kez nöbet geçirilmesi söz konusu olabilir. Nöbet sonrası kısmi felç ve kuvvetsizlik görülebilir. Bu durum geçici olup kendiliğinden geçmektedir. Fakat bu durum zamana bağlı olmakta bazen haftalarca sürmektedir.
Ateşli havale nöbetlerindeki en önemli risklerden biri havale öncesinde ateşi yükselerek belli olmayan bir nöbetin geçirilmiş olması, risk faktörü içermektedir. Riskler arasında en çok görülen havale sonrası epilepsi yani sara hastalığının gelişmesinde rol oynamasıdır.
Genellikle ateşli havale bir kez geçirilmesine rağmen, tekrarlayan nöbetlerde görülmektedir. Bu çocuğun çekilen EEG sinde konvülsiyon geçirme riskini göstermesi ve aileden yaşanmış bir havale öyküsü olması durumunda tekrarlaması muhtemeldir.
Ateşli havale 38 derecede iken ateş düşürücü ilaçlar ve su kompleksleri ile düşürülmeye çalışılmalı fakat çocuk riske atılmadan bir nöroloji uzmanına gösterilerek onun önerdiği bir ilaç ile ateş düşürülmelidir.
Çocuk ateşlendiğinde havale geçirirse anne babaların bilmesi gereken nöbetin, bir kaç dakika içinde geçerek bebeğin iyileşebileceğidir. Nöbet sonrası devam eden ateşin düşürülmesi önemlidir. Ateş düşürülürken;
- kasık arası,
- alın,
- boyun,
- koltuk altı,
- bilekler gibi oynar eklem yerlerine
ılıtılmış suyla pamuk veya bez ıslatılarak konulmalıdır. Suya alkol konmayıp az sirke ilave edilebilir. Bebek bu esnada kusarsa bebek yan çevrilerek kusmuğunu yutması engellenmelidir.
Bebeğin nöbet esnasında nefessiz kalması halinde endişelenip kalp masajı ve suni solunum yapmaya kalkılmamalı, ağzına parmak sokmak veya bebeği sarsarak kendine gelmesi için hareket ettirmek doğru değildir. Acil olarak bir hekime başvurulmalıdır