Meyveler sağlıklı bir diyetin önemli bir parçasıdır. Hayati besinler bakımından zengindirler ve vücudumuzun sağlıklı kalması için ihtiyaç duyuluyorlar. Mango, portakal, muz, ananas, karpuz, üzüm, elma vs. gibi meyveler genelde hepimiz tarafından yenilirken, çoğumuzun farkında olmadığı bazı meyveler vardır. Ayva, yararlı besinlerle dolu bu nadir meyvelerden biridir ve size çeşitli sağlık yararları sağlayabilir.
Ayva, temelde Rosaceae ailesine ait, elma ve armutla aynı ailede bulunan hoş kokulu bir meyvedir. Güneydoğu Asya’nın ılık ılıman bölgelerinde yaşar. Ayva mevsim meyvesidir ve sonbahardan kışa kadar mevcuttur. Olgunlaştığında, bu meyve altın sarısı renktedir ve şekli armuta benzemektedir. Şeftalilere benzer bulanık bir yüzeye ve ortada çok sayıda tohum bulunan açık sarı, cömert bir gövdeye sahiptir.
Türkiye’de genellikle çiğ yenilir. Ancak diğer bölgelerde asitliğini gidermek için genellikle pişirilir veya dondurulur. Aslında, Orta Doğu ve Akdeniz bölgelerinde kuzu, keçi ve domuz ile pişmiş geleneksel tariflerde kullanılır. Yumuşak ve yoğun sulu olan Asya ayvası çeşitleri, sık sık konserveler ve jöleler yapmak için kullanılır. Bazen, geleneksel elmalı turtaya ekstra tat vermek için de kullanılır.
Ayva Nedir?
Bilimsel adı Cydonia oblonga’dır ve cinsinin tek üyesidir. Olgunlaşmış meyve sarımsı-altın renkte iken ayva ağacı oldukça küçüktür ve şekil ve tutarlılık bakımından armutlara biraz benzerdir. Meyvenin yiyecek maddesi olarak değeri çok eskilere dayanır, ancak küçük ağacı, cazip soluk pembe çiçeklerinden ötürü genellikle süsleme için yetiştirilir.
Özbekistan, Ermenistan, Türkiye, Macaristan, Makedonya ve diğer yakındaki bölgeler de dahil olmak üzere Avrasya bölgesine özgüdür. Tarihsel olarak, çoğu insanın beklediğinden çok daha büyük bir rol oynamış olabilir.
Ayva Meyvesinin Sağlık Faydaları Nelerdir?
Çoğu meyve gibi, ayva da A, B ve C vitaminleri gibi liflerden, ayrıca potasyum, bakır, selenyum, çinko, fosfor, kalsiyum, demir ve magnezyum gibi minerallerden zengindir. Yağ oranı düşüktür. Ayva’nın zengin besin değeri sağlığınız için aşağıdaki yollarla faydalı olmaktadır:
Antienflamatuvar Özellikler Barındırır
Olgun ayva meyveleri C vitamininin zengin bir kaynağıdır ve önerilen günlük miktarın yaklaşık % 25’ine katkıda bulunur. C vitamini bağışıklığı artırmaya yardımcı olur ve inflamatuvar durumların tedavisinde yardımcı olur. Ayrıca anti-alerjik özelliklere sahiptir. Meyve ve tohum özü, atopik dermatit ve sistit tedavisinde kullanılabilir. Alerji rahatsızlığı olanlara gıda ürünlerinin hazırlanmasında da kullanılabilir.
Kilo Vermeye Yardım Eder
Ağırlığınızı azaltmanın ve sisteminizin en iyi şekilde çalışmasını sağlayan hızlı bir metabolizmayı garanti altına almanın en iyi yollarından biri, sindiriminizi iyileştirmektir. Ayva, çoğu meyve gibi diyet lifin bakımından yüksektir ve lif düzeyleri, gastrointestinal sisteminizin daha verimli ve düzenli şekilde çalıştığı anlamına gelir. Sindirim sağlığınızı iyileştirerek fazla enerjiye sahip olursunuz ve fazla kilolarınızdan kurtulursunuz.
Ayva meyveleri düşük kalorilidir ancak diyet lifi bakımından yüksektir. 100 gramlık taze ham ayva meyvesi püresi sadece 57 kaloriye sahiptir. Doymuş yağ, sodyum ve kolesterol de düşüktür. Tüm bu nitelikler kilo kaybı ve genel sağlık için ayvayı doğru bir seçim haline getirir.
Ülseri Tedavi Edebilir
Çin ayvasında bulunan fenoliklerin mide ülserlerinin hafifletilmesinde etkili olduğu bulunmuştur. Ayva suyu da gastrik ülserden muzdarip insanlar için faydalıdır. Ayrıca gastrointestinal sistemi rahatlattığından peptik ülserlerin tedavisinde de yardımcı olur.
Mide Hastalıklarını İyileştirir
Sabah bulantısı için etkili bir çözümdür. Ayva, balla karıştırıldığında, kolit, ishal, kabızlık ve bağırsak enfeksiyonlarının tedavisinde yardımcı olabilir. Ayva şurubu hemoroid tedavisinde kullanılır.
Antioksidan Faydaları Gösterir: Bu meyve, polifenolik bileşiklerin varlığı nedeniyle şaşırtıcı antioksidan özelliklere sahiptir. Bu antioksidanlar, vücutta bulunan serbest radikallerle mücadele ederek, yaşlanmayı yavaşlatır ve kardiyovasküler hastalıkları ve felçleri önler.
Kanseri Önlüyor
Kanser yakın tarihte en çok tartışılan hastalıklardan biri gibi görünüyor. Bu nedenle, kanser geliştirme şansını azaltabilecek herhangi bir şey genellikle oldukça popüler hale gelir. Ayva meyvesinin içinde bulunan fenolik ve fito-besin maddeleri içeren antioksidanların yüksek seviyesi, vücuttaki serbest radikalleri nötralize etmek veya ortadan kaldırmak için çok etkilidir. Serbest radikaller, sağlıklı hücrelerin mutasyona uğramasına veya ölebilmesine neden olan hücresel metabolizmanın tehlikeli yan ürünleridir. Ayva meyvesinde bulunan antioksidan bileşikler, çeşitli kanser türlerinin gelişme olasılığının azalmasına doğrudan bağlıdır.
Mide Bulantısı ve Kusmayı Tedavi Edebilir: Haşlanmış veya pişmiş ayva bulantı ve kusmayı giderir. İyi bir diüretik olarak, sıvı birikimini gidermeye yardımcı olur.
Antiviral Özellikleri Vardır
Araştırmalar, ayva meyvelerinin anti-viral özellikleri açısından zengin olduğunu göstermiştir. Çin ayvasında bulunan fenolikler, anti-influenza aktivitesine ve antioksidan özelliklere sahiptir. Soğuk algınlığı, grip ve diğer viral patojenlere karşı korunmaya yardımcı olur.
Kan Basıncını Düzenler
Potasyum açısından zengin olması, ayva meyvesi yüksek tansiyonun kontrol altında tutulmasına yardımcı olur. Potasyum, insan vücudundaki en önemli minerallerden biridir, çünkü kan basıncını korumak ve vücudun hücrelerinde etkili sıvı transferini kolaylaştırmak için gereklidir. Tansiyon açısından, potasyum kan damarlarını ve arterlerini rahatlatır, böylece kardiyovasküler sistem üzerindeki gerginliği azaltır. Bu, koroner kalp hastalıkları, kalp krizi ve inme riskinizi düşürebilecek ateroskleroz gibi gelişen koşulların şansını azaltabilir.
Kolesterol Seviyelerini Düşürür: Düzenli olarak tüketilen ayva meyveleri, kalbi sağlıklı tutarak kandaki LDL veya kötü kolesterolü düşürmeye yardımcı olur.
Antibakteriyel Özellikleri Vardır
Ayvanın antioksidan özellikleri vücudun serbest radikallere karşı savaşmasına ve habis kanser hücrelerini yok etmesine yardımcı olur. Ayva meyvesinde yerken hissedilen ufak tanecikler, taninler olarak bilinen bileşiklerdir ve kateşin ve epikateşin içerir. Bu tanenler mukoza zarlarını, kolondaki kansere neden olan toksinler ve kimyasallara bağlayarak kanserlerden korur.
Stresi Azaltır: Ayva’daki çeşitli antioksidanlar stresin hafiflemesine ve sakin bir zihin sağlanmasına yardımcı olur.
Karaciğer ve Göz Hastalıklarını İyileştirir
Düzenli olarak ayva tüketimi, karaciğer ve göz hastalıklarına yakalananlar için faydalıdır. Çin’de, ayva ve kaynatılmış tohumları, göz problemleri, boğaz ağrısı ve mukoza zarının iltihaplanmasını sağlayabilen bir jöle hazırlamak için kullanılır.
Bağışıklığı Artırıyor
Daha önce de belirtildiği gibi, ayva antioksidanların büyük bir miktarına sahip, ancak vitamin C ve E gibi diğer vitaminler de çeşitli şekillerde bağışıklık sistemini artırır. Örneğin, C vitamini vücudun patojenler, virüsler ve bakterilere karşı ilk savunma hattı olan beyaz kan hücrelerinin arzını artırmak için bağışıklık sistemini uyarır.
Ayva Tohumlarının ve Yağının Faydaları
Ayva tohumları boğaz ağrısı, trake ve diğer rahatsızlıkların tedavisi için etkilidir. Yağları terlemeyi engeller, kalbi güçlendirir ve karaciğeri ve mideyi güçlendirir.
Diğer Yararları: Ayva meyvesinin suyu kardiyovasküler hastalıklar, solunum rahatsızlıkları, anemi ve astım tedavisinde yardımcı olur. Düzenli tüketim, tüberküloz, dizanteri ve hepatik yetmezlik tedavisinde de yardımcı olabilir. Diğer tüm meyveler gibi, ayva da normal diyetinize etkili bir katkı sağlar.