1934 İnebolu’ da dünyaya gelen Oğuz Atay, Cumhuriyet Dönemi yazarlarımızdandır. 1977 senesinde oldukça genç sayılacak bir yaşta beyin kanserine yenik düşmüş, hayatı boyunca sayılı ancak nitelikli eserler vermiştir. 23 yaşındayken İTÜ inşaat mühendisliğini bitirerek 1960 yılı itibariyle İstanbul Üniversitesi’ nde öğretim görevliliği yapmıştır.
Yayımlanan ilk romanı Tutunamayanlar, geniş bir okur kitlesi ile özellikle son yıllarda en çok konuşulan Türk romanları arasına girmiştir.
Bir Bilim Adamının Romanı Hakkında: Bir Bilim Adamının Romanı, edebiyatımızda biyografik roman türünün en iyi örnekleri arasındadır. Oğuz Atay’ ın ilk baskısı 1975 senesinde yapılan eseri, Prof. Dr. Mustafa İnan’ ın hayat hikayesini konu edinir. İnan, aynı zamanda Oğuz Atay’ ın hocasıdır ve ülkemizde oldukça tanınmış bir bilim adamıdır. Örnek bir başarı hikayesi olarak değer taşıdığı gibi, başarılı bir hayata yönelik gençleri motive edecek nitelikte bir eserdir.
Bir Bilim Adamının Romanı Özeti
Giriş- Birinci Bölüm
Romanın birinci bölümünde Mustafa İnan’ ın hayat öyküsüne giriş yapılır. roman okuru anlatıcıya götüren bir durum öyküsü ile başlar. Bu öyküde taşralı bir genç, fakülteye giriş sınavının sonuçlarını öğrenmek için beklemekte, çevresindeki öğrenciler tarafından taşralı olduğu için dışlayıcı tavırlarla karşılaşmaktadır. Bu genç şile yolları kesişen orta yaşlı bir bilimci, ona Mustafa İnan’ ın hayatını anlatmaya başlar. Ve böylelikle okur, aile yaşamından itibaren bir bilimadamının zorlu ama azimli ve doğruluktan şaşmayan hayatına tanıklık eder.
Romanın ilk kısımlarında İnan’ ın doğumu ve ailesinin içinde bulunduğu durum gözler önüne serilir. Mustafa İnan’ ın 1. Dünya Savaşı’ na rastlayan çocukluk dönemi, yoksulluk ve zorluk içinde geçer. Adana’ nın işgali üzerine yerleştikleri Konya’ da bir taraftan kendini geliştirmeye çalışırken bir yandan da bir kuyumcunun yanında çırak olarak aile ekonomisine katkıda bulunur. Kurtuluş Savaşı’ nın bitiminden sonra İnan ailesi Adana’ ya döner. Mustafa, liseyi birincilikle bitirip mühendis mektebine girer. Eğitim hayatı süresince ‘öğretmen’ olma ideali ile yanıp tutuşur. Hatta bu isteği doğrultusunda biraz da ekonomik koşulların zorlayıcılığı ile özel dersler vermeye başlar. Mühendis okulunda kısa sürede hocalarının dikkatini çeker.
Gelişme ve Sonuç
Romanın ikinci bölümü ise Mustafa İnan’ ın doktorasını izleyen dönemde hocalığını ve aile hayatını, ülkemizin ilk kadın arkeoloğu unvanına sahip olan Jale İnanla evliliğini, oğlu Hüseyin ile olan ilişkilerini kapsar. Eserin gelişme bölümünde doktorasının ardından Jale Hanım ile evlenen Mustafa İnan’ ın üniversite hocalığını zor şartlarda sürdürmesine tanıklık ederiz. İnan, yurtdışından gelen teklifleri reddederken, ülke içinde bilimden başka bir alanda çalışmamak konusunda ısrarcı davranır. Üniversitenin gelişmesine katkıda bulunur ve hayatı boyunca çok sayıda bilim insanı yetiştirir. Ancak bu süreçte sağlık sorunları yaşayarak tedavi görmek amacı ile gittiği Almanya’ da vefat eder.
Roman boyunca Mustafa İnan’ ın bilime olan sevgisi kadar ülkesine karşı vefası da işlenir. Hayatı boyunca para yüzü görmemiş, rahat bir hayatı olmamıştır. Ancak bugün bütün dünyaca tanınan bir bilim adamı olarak, saygın bir yeri vardır. Taşrada başlayan hayatı, yükseklerde son bulur.
Bir Bilim adamının Romanı azmin ve dürüstlük ekseninde süren bir başarının örnek hikayesi olması açısından her Türk gencinin okuması gereken bir kitaptır.