Dadaloğlu’nun aslında tam olarak hangi tarihler arasında yaşadığı bilinmemektedir. Ama elimizdeki mevcut kaynaklara göre onun 18. Yüzyılın son çeyreğinde doğup 19,yüzyılın ortalarında öldüğü bilinmektedir. Dadaloğlu kayserinin Tomarza ilçesinde doğmuştur.
Dadaloğlu Osmanlı Devletinin Anadolu Türkmenlerine iskân politikasına verdiği tepki ile tanınmış bir halk ozanıdır. Devlet, zaman zaman kendisine bağlı olup da isyan eden Türkmen boylarını göçebelikten çıkarıp köylere yerleştirmek için çalışmalar yapmıştır. Toroslarda yaşayan Türkmenler ise bu kara karşı çıkararak ayaklanmıştır. Osmanlı Devleti ortaya çıkan bu ayaklanmayı bastırınca Dadaloğlu’nun mensup olduğu aşireti Sivas’ın köylerinden birine yerleştirmiştir.
“Dadaloğlu” Edebiyatımızdaki Yeri
Dadaloğlu’nun şiirlerinde işlediği konulara baktığımızda bir elinde sazı olan diğer elinde ise tüfeği ola bir kişilik karşımıza çıkmaktadır. Elindeki sazı ile bir taraftan aşiret üyelerini savaşa çağırırken diğer taraftan ise o dönemin Osmanlı yönetimine öfkesini haykırır. Devletle savaş olmadığı yıllarda ise her türlü güzelliği aşık olan bir doğa ve aşk şairi olarak karşımıza çıkmaktadır. Şair şiirlerinde hiçbir sanat kaygısı gütmez. Onun mısralarını okuduğumuzda özentisiz, samimi ve pervasız bir eda ile Türk halkının en çok beğendiği ozanlardan olmuştur.
Elbette ki Dadaloğlu farklı konularda sazının teline vurmuş ve dudakları bu duyguları dile getirmiştir. Ancak hepimizin de bildiği gibi bir şair tüm konularda başarılı olamaz. Sanatını asıl konuştrduğu konuşar her zaman ayrı olmuştur. Dadaloğlu’nun sanatını konuşturup dinleyenleri kendisine hayran bıraktığı türler, koşma, varsağı ve destanları’dır. Çünkü onun yaşadığı ortam bir savaş ortamındır. Devlete siyan eden bir aşiretin içerisinde yaşamaktadır. Bu anlamda hep savaş ile ilgili şiirler söylemiştir.
Dadaloğlu bu yönüyle de tarihe vesika olarak düşen şiirler yazmıştır. Ancak insan şunu demeden geçemiyor. Kendi devleti ile dağlarda ovalarda savaşırken kim bilir hangi güzel şiirleri kaybolup gitti. Ayrıca kendi devletine karşı böylesine bir isyan sergileyen ozan, eğer bu savaşta dış düşmanlarımıza karşı sazının teline vursaydı, kim bilir hangi unutulmaz marşlarımız arasına girebilecek şiirler söylemiş olacaktı.
“Dadaloğlu” Eserleri
Dadaloğlu bir çok şiir söylemiştir. Şiirlerinde bazıları ise şunlardır.
Şiirleri: Aslımı sorarsan Avşar soyundan, Her sabah seyran gezerken, Yedi iklim dört köşeyi dolandım, Sana derim Hasan Kalesi