Egzama Nedir?
Egzama kabuklu veya pullu kabarcıklara, kaşıntılı döküntülere ve kuru cilt yamalarına neden olan bir cilt hastalığıdır. Bebekler dahil, her yaştan insanı etkileyebilir. Bulaşıcı değildir ama egzama oldukça yaygın bir rahatsızlıktır. Tam olarak neden kaynaklandığı bilinmemekle birlikte stres, hava kirliliği ve sigara dumanı gibi etkenlerin egzamayı kötüleştirdiği bilinmektedir. Bazı kişilerde alerji egzamayı tetikleyebilir. Egzama belirtilerini hafifletmeye yarayan, hastalığın ortaya çıkış şiddetini ve sıklığını azaltan çeşitli bitkiler vardır. Egzamaya yönelik çoğu bitki kürü cilde dışarıdan uygulanır ancak ağızdan alınan bitkisel ürünler de vardır.
Papatya
Papatya kreminin egzama tedavisinde en az hidrokortizonlu kremler kadar faydası dokunabilir. Michigan Üniversitesi’nde yapılan deneylerde, papatya kremi uygulamasının yüzde %60 oranında, 0.25’lik hidrokortizonlu krem kadar etkili olduğunu belirtmiştir. Topikal papatya kremi egzamanın iyileşmesini destekler, yanma ve kaşıntıları azaltır. İltihap giderici bir bitki olan papatya cilt tahrişleri, güneş yanıkları, çürükler için olduğu kadar egzama için de önerilir. Egzamada cildin kurumaması ve nemlendirilmesi önemlidir. Cildi nemlendirmek için doğal yağ kullanmak isteyenler papatya yağından faydalanabilirler. Nemli cilt daha az kaşınır.
Önemli bir nokta, papatya alerjisi nispeten sık karşılaşılan bir durumdur. Dolayısıyla ilk önce cildinizin papatyaya alerjisi olup olmadığını test etmeniz gerekir. Elinizin üzerinde (elbette egzamasız bölgede) deneme yapabilirsiniz.
Meyan Kökü
Meyan kökü kremi atopik egzama semptomlarını dindirmekte işe yarayabilir. 2003 yılında ‘Dermatolojik Tedavi Günlüğü’ (Journal of Dermatological Treatment) adlı dergide yayımlanan bir makalede, meyan kökü jelinin egzamadan kaynaklanan kızarıklık, su toplaması ve kaşıntıyı 2 hafta içinde azalttığı söylenmiştir. Ancak Amerika’daki ‘Ulusal Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Merkezi’ne göre daha çok Türkiye, Yunanistan ve Asya’da yetişen bu bitkinin, klinik olarak kanıtlanmış, tedavi edici bir özelliğine rastlanmamıştır.
Aloe Vera
Aloe veya aloe vera yaprak dökmeyen etli bir bitkidir. Etli sapları su depolar. Bu berrak jel yanık tedavilerinde ve yara iyileştirmede kullanılabilir. Aloe veralı jel, enfeksiyon olasılığını azaltır ve iyileşmesi istenen bölgede bir kat oluşturarak, cildi korur. Bitkideki bağışıklık sistemini güçlendiren etken maddeler, egzama kızarıklıklarına ve tahriş olmuş cilde iyi gelecektir. Aloe vera jelini uygulamadan önce egzamalı bölgeyi yıkayıp duruladıktan sonra nazikçe kreminizi sürebilirsiniz.
Bir diğer alternatif de aloe veralı duş ve banyo ürünleri kullanmak olabilir. Egzama rahatsızlığı olan kişiler sıcak su altında fazla kalmamaya dikkat etmelidirler, sıcak su egzamayı azdırabilir.
Lavanta
Lavanta yağının sakinleştirici etkisinin yanı sıra, yumuşatıcı ve antiseptik özellikleri olduğu bilinmektedir. Egzama gibi cilt rahatsızlıklarında kullanıldığında cildi rahatlatır, acı ve kaşıntıyı alır. Lavanta ekstrakt, kuru çiçek, losyon, yağ ve banyo jeli şeklinde karşınıza çıkabilir. Lavanta yağı inceltmeden cilde uygulanabilecek birkaç bitki yağından biridir. Egzama tedavisi için dilerseniz banyo suyuna birkaç damla lavanta ekstraktı damlatabilir ya da cilde dışarıdan sürebilirsiniz. İnceltilmemiş lavanta yağını içmek zehirleyici olabilir. Bu bitki hamile veya bebek emziren kadınlara önerilmez. Lavanta kullanırken bulantı, kusma, titreme baş ağrısı gibi yan etkiler görüldüğü takdirde hemen bir doktora başvurulmalıdır.
Sarı Kantaron
Sarı kantaron kremi iltihap giderici özelliği ile egzama tedavisinde semptomları azaltmakta yardımcı olabilir. Günde iki kez egzamalı bölgeye ince tabaka sarı kantaron kremi sürülebilir. Egzama bir cilt hastalığıdır ama beslenme düzeni önemlidir. Asitli ve yağlı yiyecek, içeceklerden uzak durulmalıdır. Taze meyve ve sebze tüketilmelidir. Egzama için kullanılan kremler kadar içeriden uygulanacak tedavi de önemlidir. Bitkisel çaylar arasında sarı kantaron çayı egzama için tavsiye edilen çaylardan biridir.
Beyaz dut
Egzama tedavisinde beyaz dutun tedavi edici etkisi bilinmektedir. Bunun için beyaz dut ezilerek direkt olarak egzamalı bölgeye uygulanabileceği gibi, yine ezilmiş beyaz duta yumurtanın sarısı katılarak da cilde uygulamak mümkündür. Cilde uygulandıktan sonra 15 – 20 dakika bekleyip ardından ılık su ile cildi yıkamak önerilir. Her gün bir kez bu uygulamanın yapılması ciltte egzama semptomlarını azaltmaktadır.
Adaçayı
Egzama ve diğer pek çok cilt sorunun doğal tedavisinde kullanılan adaçayı, cilt sağlığını koruyan bir bitkidir. Egzamalı cilt için de 1 tutam adaçayı 1bardak sütün içinde kaynatılır ve süzülür. Elde edilen karışım egzamalı bölgeye sürülür. Bu uygulama günde 1 kez yapılarak egzama yaralarının yavaş yavaş hafiflediği gözlenir.
Süpürge Otu
Süt ve zeytinyağı cilt sağlığını koruyan doğal ürünlerdir. Bir de buna süpürge otunun cildi nemlendirici ve tahrişi önleyici etkisi eklenince çok etkili bir egzama ilacı ortaya çıkıyor. Bunun için 1 çay bardağı süt, 1 çay bardağı zeytinyağı ve bir miktar süpürge otu küçük bir tencerede ya da çaydanlıkta kaynatılır. Ardından demlenip soğuması için 10 – 15 dakika beklenir. Yeterince soğuduğunda süzülerek elde edilen karışım egzamalı bölgeye sürülür.
Kına
Çok eski çağlardan beri köylerde, kırsal kesimlerde cilt sorunlarını hafifletmek için kına kullanılmaktadır. Egzama için de küçük bir kaba 2 yemek kaşığı kına ve 1 yemek kaşığı tuzsuz tereyağı konur ve iyice karıştırılır. Egzamalı bölgeye sürülüp 15 – 20 dakika bekledikten sonra yıkanır. Haftada iki kez uygulanması önerilen bu karışım egzama tedavisinde çok etkilidir.
Önlemler ve Uyarılar: Egzama alerjik bünyelerde daha sık görülür bu nedenle bitki kürlerini uygularken dikkatli olmalısınız. Bitkiler bilinen alerjenler arasındadır ve bu nedenle cildiniz için seçtiğiniz bitkilerin sizin cilt tipinize uygun olması gerekir. Bu konuda sağlık uzmanlarına ve doktorunuza danışabilirsiniz. Cilde sürülen, dışarıdan uygulanmak üzere hazırlanmış bitkisel yağlar kesinlikle ağızdan alınmamalıdır. Satın aldığınız ürünlerin etiketlerini dikkatlice inceleyin ve kullanım talimatına uymaya özen gösterin.