15 Mart 1888’de İstanbul’da doğan yazar, 18 Temmuz 1965te İstanbul’da vefat etti. Yazar Vezneciler’de Şemsü’l Maarif ve Göztepe Taş Mektep’te eğitim aldı. Galatasaray Lisesi’ni bitirdikten sonra hukuk mektebine girdi. Bir müddet Maliye Nezareti’nde çalıştı.
2. Meşrutiyetin ilanından sonra memurluğu bırakarak yazı hayatına atıldı. Tercüman-ı Hakikat ve Servet-i Fünun’da yazılar yazdıktan sonra 1909 tarihinde “Son Havadis” isimli bir gazete çıkarmaya başladı. Bu gazete 15 sayı yayımlandı.1912 yılında İttihat ve Terakki Cemiyeti, Türk siyasi tarihinde etkili rol oynamaya başlayınca onların, istenmeyenler listesine girdi. Bunun üzerine Sinop’a sürgün edildiyse de Ziya Gökalp’in çalışmaları neticesinde İstanbul’a geri döndü.
“Refik Halit Karay” Edebiyatımızdaki Yeri
Refik Halit Karay, edebi akımlardan önce Fecriati’de daha sonra da Milli Edebiyat Topluluğu’nda bulunmuştur. Yazar hikâyeciliğinde konuları mümkün mertebe genişletmiş ve Anadolu’ya eserlerinde yer vermiştir. Anadolu insanının dünyasını ve aynı zamanda bu dünyadaki sorunlarını eserlerinde işlemiştir. Onun eserlerinde kahramanlar Anadolu’nun kadınları ve yine Anadolu’nun memuru köylüsü ve imamı olmuştur.
Yazar, çok güçlü bir gözlem yeteneğine sahiptir. Zaten hikâye ve romanlarını sahip olduğu bu üstün gözlem yeteneği sayesinde yazmıştır. Eserlerinde özellikle olay ve kişileri en ince detaylarına kadar yansıtmıştır. Ancak kişilerin iç dünyasına bakmayı pek tercih etmez. Yapmış olduğu tasvirlerinde ise son derece başarılıdır. Onun eserlerinde mizah son derece önemli bir yere sahiptir.
Aynı zamanda eleştirel bir yapısı da olduğu için eserlerinde toplumsal eleştiriye yer vermiştir. Siyasi içerikli mizah yazılarında ise “Kirpi” takma adını kullanmış ve bu yazıları “Kirpinin dedikleri” adı altında bir araya getirmiştir. Ancak yazarın bu yazıları başına iş açmış ve bu nedenle bir süre sürgün yemiştir. Karay, aynı zamanda konuşma dilini tüm canlılığıyla eserlerinde kullanmış ve sürükleyici bir anlatıma sahip olmuştur.
“Refik Halit Karay” Eserleri
Refik Halit Karay, edebiyatımızın farklı türlerinde eserler vermiştir. Özellikle roman ve mizah alanında dikkat çeken bir yazardır. Eserlerinden bazıları şunlardır.
ROMAN: İstanbul’un İçyüzü, Yezidin Kızı, Çete, Sürgün, Anahtar, Bu Bizim Hayatımız, Nilgün,
Bugünün Saraylısı, 2000 Yılının Sevgilisi,
ÖYKÜ: Memleket Hikâyeleri, Gurbet Hikâyeleri,
MİZAH: Sakın Aldanma İnanma Kanma, Kirpinin Dedikleri, Agop Paşa’nın Hatıraları, Ay Peşinde, Tanıdıklarım, Guguklu Saat,