İlk olarak 1905 yılında uygulanan ve sonuçları açıklanan Stanford-Binet zeka testi çocuklara yönelik olarak hazırlanmış testlerden biridir. Test psikolojide “zeka yaşı” kavramını bulan ve bu testin mimarı olan Alfred Binet’in adını taşımaktadır.
Stanford-Binet Zeka Testi Nedir?
Stanford-Binet zeka testi çocukların zeka yaşının belirlenmesi için kullanılan bir testtir. 15 farklı alt ölçeği bulunan bu test zekanın temel göstergeleri olarak kabul edilen öğeler temek alınarak hazırlanmıştır.
Testte ölçümü yapılan bu göstergeler; sözel yargılama, görsel yargılama, niceliksel yargılama ve kısa süreli bellek olarak sıralanabilir. Stanford-Binet zeka testi her yaştaki bireylere uygulanabilmektedir. Ancak özellikle 26 yaş altında olan çocuklar, ergenler ve genç yetişkinler yaş grupları için daha ideal bir test olduğu bilinmektedir.
Stanford-Binet Zeka Testi Ne Zaman Ortaya Hazırlanmıştır?
Sorbonne Psikoloji Laboratuarı’nın yöneticisi olan Alfred Binet ile aynı kurumda görevli Theodore Simon tarafından hazırlanmış olan test Fransız okul sisteminin geliştirilmesi hedefi ile ortaya konmuştur. Testin o dönemdeki temel hedefi çocuklarda zeka geriliğinin veya öğrenme güçlüğünün mevcut olup olmadığının saptanmasıdır.
1908 yılında her yaş grubundaki çocukların zeka performanslarının yorumlanması için yeterli düzeye erişebilmiş bir veri sayısı elde edildi. Testi bulan Binet bu verilerden yola çıkarak “zeka yaşı” kavramını bulmuş ve açıklamıştır. Binet’e göre normal kabul edilebilecek veriler şöyledir: bir çocuğa uygulanan zeka yaşı testinde elde edilen veriler, hangi yaş gurubundaki çocukların verilerine delalet ediyorsa, çocuğun zeka yaşı odur. Sonraki dönemde Binet tarafından bulunan testin pek çok uyarlaması geliştirilmiştir. Özellikle Stanford Üniversitesi’nde L. M. Terman tarafından 1926’da yayınlanan test büyük ilgi görmüştür. Terman psikolojide (ZB) zeka bölümü teriminin yaratıcısıdır. Bu birim zeka düzeyine sayısal bir puan yahut değer vermek maksadıyla kullanılmaktadır. Normal bir zeka düzeyi 100 kabul edilir.
1916 yılından itibaren özellikle testte kullanılan kelimeler güncellenmeye başlanmıştır. Zira zaman ilerledikçe çocukların kavramlarında meydana gelen değişimler ve bununla birlikte kız ile erkek çocuklar arasındaki anlama güçlüğü farklılıkları testin sürekli gözden geçirilmesini de beraberinde getirmiştir.
Stanford-Binet Zeka Testi Nasıl Uygulanır?
Stanford-Binet zeka testinde farklı zorluk derecelerinde olan 30 soru bulunmaktadır. Sorular kolaydan başlar ve ilerledikçe zorluğu artar. Uygulayıcı çocuğa soruları en kolay olanından başlayarak yöneltir ve çocuk tarafından yanıt alınmaya devam edildikçe testte ilerleme kaydedilir. Bu test çocuklara gruplar halinde uygulanamayan testler arasında yer alır ve bireysel olarak uygulanmaktadır. Küçük yaşlardaki çocuklara uygulanan test yaklaşık yarım saat içerisinde tamamlanmaktadır. Daha büyük çocuklarda testin süresi 1 ila 1,5 saate kadar uzayabilmektedir.
Teste çocuğun yaşına bağlı olarak olası zeka yaşının daha altında zorluk derecesi içeren sorular ile başlanmaktadır. Şayet çocuktan yanıt alınamazsa, daha düşük zeka yaşına yönelik sorulara yani daha kolay sorulara geçilir. Yanıt alınan soru çocuğun temek yaşını belirlemekte baz alınır. Başarı elde edilemeyen soruda ise test sonlandırılır. Elde edilen veriler bir puanlama sistemi eşliğinde çocuğun zeka yaşını tespit etmekte kullanılır.
Alanlar, Alt Testler Ve Stanford-Binet Zeka Testi İçin Yaş Uzamları (Dördüncü Sürüm):
Alan Alt Test Yaş Uzamı
Sözel akıl yürütme Sözcük dağarcığı: 2-23
Kavrama: 2-23
Saçmalıklar: 2-14
Sözel ilişkiler: 12-23
Soyut/görsel akıl yürütme Örüntü analizi: 2-23
Kopyalama: 2-13
Matrisler: 7-23
Kağıt kesme ve katlama: 12-23
Niceliksel akıl yürütme Nicelikler: 2-23
Sayı dizileri: 7-23
Eğitim: 12-26
Kısa süreli bellek Boncuk belleği: 2-23
Cümle belleği: 2-23
Sayı belleği: 7-23
Nesne belleği: 7-23