Solunum sistemi; burun, ağız, bademcikler, boğaz, ses telleri, geniz, soluk borusu, akciğer içi hava yolları ve akciğer gibi organlardan oluşur.
Görevleri Nelerdir?
Solunum sisteminin en büyük görevi yaşamımız için gerekli olan oksijen alışverişini sağlamaktır. Bir insan nefes almadan en fazla 3-4 dakika yaşayabilir. Solunum sisteminin bir diğer rolü süzgeç görevi yapmaktır. Havadaki tozlar solunum yollarındaki ince tüyler aracılığı ile tutulur.
Solunum Yolu Enfeksiyonları Nedir?
Ağız, burun, boğaz ve bademciklerin iltihaplanmasına üst solunum yolu enfeksiyonları denir. Soğuk algınlığı, üşütme diye bilinen nezle, farenjit ve çocuklarda çok sık gördüğümüz tonsillit üst solunum yollarında bulunan ve hastalık yapan mikropların soluk borusu ve akciğerlerle, akciğer içi hava yollarını iltihaplandırmasına alt solunum yolu enfeksiyonları denir.
Solunum yolu enfeksiyonları Türkiye’de çocuk hastalıkları ve ölümlerinin ana sebeplerindendir. Solunum yolu hastalıkları daha çok kış ve bahar aylarında soğuğun vücut direncini düşürmesi ile, solunum yollarının mikroplar tarafından iltihaplanmasıyla meydana gelir.
Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Nasıl Bulaşır?
Çocukluk çağında en sık görülen enfeksiyon hastalıkları üst solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Büyük çoğunluğunu virüs enfeksiyonları oluşturur. Üst solunum yolunun bir ya da birkaç kısmı virüs ya da bakteriler tarafından istila edilir ve oluşan ödem, damarlarda dolgunluk artışı, salgılarda artış ve silia dalgalanmalarında bozulma birbirini takip eder. Üretilen bol salgı yeterli derecede atılamadığından tıkanıklıklar oluşur. Salgının göllendiği bölgelerde ikincil bakteri enfeksiyonları komplikasyon olarak görülebilir (orta kulak iltihabı, sinüzit, abseler).
Bulaşma genellikle hasta kişilerin hapşırık, aksırık ile attığı virus ve bakterilerin havada asılı kalması ve sağlıklı kişilerin solunum yoluna alınması ile olur. Direkt salgılarla temas, öpüşme, sarılma ile de sağlam kişiye bulaşır. Bu nedenle kalabalık ortamlarda, kreş ve bakım evlerinde, okullarda bulaşma kolaydır. Sigara içen ebeveynlerin boğaz florasında hastalık yapabilecek virüs ve bakteriler taşınabilir.
Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?
Üst solunum yolu enfeksiyonlarında burun akıntısı, hapşırık, aksırık, gözlerde sulanma ve kızarıklık, baş ağrısı, ateş, öksürük olabilir. Soğuk algınlığı olarak da bilinen basit virüs enfeksiyonlarında (nezle) ateş çok belirgin değildir. Ateş olsa da düşürülünce çocuğun enerjisi yerindedir. Burun akıntısı ve hapşırık ön plandadır. Grip gibi daha ağır seyreden virüs enfeksiyonlarında ise ateş, vücut ağrısı, halsizlik, iştahsızlık, öksürük ve düşkünlük görülebilir.
Bakteri enfeksiyonlarından en önemlisi A grubu beta hemolitik streptokok enfeksiyonlarıdır. Yüksek ateş, baş ağrısı, boğaz ağrısı ve kusma ile başlayabilen bu bademcik iltihabında burun akıntısı, hapşırık nadirdir. Vücut ağrıları, karın ağrısı da görülebilir.
Orta kulak iltihabında ateş ve şiddetli kulak ağrısı ön plandadır. Genellikle nezle benzeri bir başlangıcı takip eder.
Sinüzite ise küçük çocuklarda tek başına sık rastlanmaz. Genelde rinosinüzit dediğimiz ve burun-sinüs-boğaz bölgesinin birlikte tutulduğu enfeksiyonlar görülür. 6 yaş sonrası çocuklarda izole sinüzitler baş ağrısı, uzun süreli sabah öksürükleri, iltihaplı burun ve geniz akıntısı şeklinde karşımıza çıkabilir.