1884 yılında Üsküp’te dünyaya gelen bu büyük şair, 1 Kasım 1958’de İstanbul’da vefat etmiştir. Şairimizin asıl ismi, Ahmed Agâh olup Üsküp Belediye Başkanı’nın oğludur.
Çocukluk yıllarının Üsküp’te geçirdiği için şiirlerinde Üsküp’ün kendisinde bıraktığı izlenim kendisini gösterir. İlköğrenimini özel Mekteb-i Edep’te tamamladıktan sonra 1892 yılında Üsküp İdadisine girdi. Bu esnada bir taraftan de camii medresesinde Arapça ve Farsça dersler aldı.
1897 yılında ailesi Selanik taşındı. Bu esnada annesi öldü, babası yeniden evlendi, aile içinde çıkan huzursuzluklardan dolayı Üsküp’e geri döndü. 1902 yılında İstanbul’a gelerek Vefa Lisesi’ne başladı zamanın modasıyla beraber jön Türk olma hevesine kapılarak 1903’te Paris kaçtı. Burada edebiyatımızın önemli isimleri ile arkadaşlık kurdu, Fransızcasının geliştirdi ve 1912 yılında tekrar istanbul’a döndü. Hayatının ilerleyen kısımlarında bürokraside ve siyasette önemli görevlerde bulundu.
“Yahya Kemal Beyatlı” Edebiyatımızdaki Yeri
Beyatlı, hayatının önemli bir kısmını Fransa’da geçirmiş birisidir. Bu sebeple Fransız edebiyatından ve özellikle şairlerinden büyük ilham aldı. Onun Fransa’ya asıl gidiş sebebi siyasiydi; ancak orada siyasetten çok sanat ve edebiyat ile meşgul oldu.
Şiirlerinde biçim olarak bütünlük ve sembolizmin öğeleri ile oluşturulmuş bir zenginlik dikkat çeker. O bu sayede divan şiir geleneğinin kalılaşmış ağır kurallarından sıyrılmayı başarmıştır. Yahya Kemal’in bu anlamdaki en büyük başarısı genelde Batı, özelde Fransız tarzı şiir öğelerini Türk şiir anlayışına adapte etmeye çalışmış olmasıdır.
Osmanlı geleneğinde şekillenmiş olan aruz kalıplarını yeniden, yeni bir forma sokarak şiirlerini kaleme aldı. Türkçe’ye aruz vezin kalıbını en iyi şekilde uyarlayan birisi olan Yahya Kemal “Ok” şiiri dışındaki bütün şiirlerini bu kalıpta yazmıştır. Yahya Kemal’in şiirlerini okuduğumuzda hoş bir musiki havasının hissederiz.
Onun eserlerinde imparatorluğun yüzyıllara hükmetmiş serüvenini sürekli görürüz. Onu diğer şairlerden ayıran bir başka özelliği ise hayatı boyunca hiçbir eseri yayımlamamış olmasıdır. Bunun sebebi de şiirde, istediği ritmi ve havayı yakalayabilmek için kelimeleri sürekli olarak değiştirmesidir. Onun kitapları Yahya Kemal Enstitüsü tarafından yayımlanmıştır.
Yazmış olduğu şiirlerinde genel olarak Osmanlı devletinin tarihi ve medeniyetini işlemiştir. Şiirlerinde Osmanlıya olan hayranlığı çok bariz bir şekilde görülür. Eskinin o ihtişamlı günlerine çok büyük bir özlem duyar.
“Yahya Kemal Beyatlı” Eserleri
- Kendi Gök Kubbemiz
- Eski Şiirin Rüzgârıyla
- Rubailer ve Hayyam’ın Rubailerini Türkçe Söyleyiş
- Edebiyata Dair
- Aziz İstanbul
- Eğil Dağlar
- Tarih Musahabeleri
- Siyasi Hikayeler
- Siyasi ve Edebi Portreler
- Çocukluğum, Gençliğim, Siyasi ve Edebi Hatıralarım
- Mektuplar-Makaleler
- Bitmemiş Şiirler