İyi huylu prostat hiperplazisi (BPH) olarak da bilinen prostat büyümesi, genellikle 50 yaş ve üzerindeki erkekleri etkileyen bir hastalıktır. Bu sorun, prostat kanseri ile aynı değildir. Prostat, erkek üreme sisteminde küçük ve ceviz şeklinde kaslı bir bezdir. İdrar kesesinin hemen altında üretrayı çevreler ve sperm hareketliliğine izin verir. Yaşla birlikte, bezin hücreleri çoğalmaya başlar ve prostatta büyümeye yol açar. Nedeni bilinmemekle birlikte, yaşla birlikte erkek seks hormonlarında meydana gelen değişiklikler bir faktör olabilir.
Prostat bezi büyümesi için diğer risk faktörleri diyabet, kalp hastalığı ve obezitedir. Asya erkeklerinde daha yaygındır. Prostat büyümesinin bazılarında çok hafif semptomlar vardır. Bununla birlikte, birçok erkek yaşam kalitelerini etkileyebilecek ciddi semptomlara sahiptir.
Semptomlardan bazıları sık idrara çıkma, gece idrara çıkma sıklığında artış, idrar kaçırma ve mesanenin tam boşalmamasıdır. Tedavi edilmeden bırakılırsa, büyüyen prostat idrarın mesaneden dışarı akmasını engelleyerek idrar retansiyonu, idrar yolları enfeksiyonu, mesane taşı ve böbrek hasarı gibi diğer komplikasyonlara yol açabilir. İlaçlar, terapiler ve cerrahi dahil olmak üzere birkaç etkili tedavi vardır. Ayrıca, bazı doğal yöntemler ve yaşam tarzı değişiklikleri semptomları hafifletebilir.
İyi Huylu Prostat Büyümesi
Aşırı derecede büyüyen prostat bezi ‘iyi huylu prostat büyümesi‘ (benign prostat hiperplazisi) diye adlandırılan bir hastalığa yol açar. Bazı erkeklerde hastalık herhangi bir belirtiye neden olmazken bazı kişilerin hayatını son derece zorlaştırabilir. Bu kişilerde, büyüyen bir prostat bezi mesaneden idrar akışını kısıtlayabilir. Bu da sık idrara çıkma, işeme zorluğu, idrar kaçırma ve idrar yolu enfeksiyonları gibi oldukça can sıkıcı problemlere yol açabilir. Prostat büyümesinin tam olarak neden kaynaklandığı henüz tıp dünyası tarafından kesin şekilde açıklanamamıştır. Çeşitli hormonal nedenlerin prostat büyümesine yol açtığı düşünülmektedir.
Prostat Büyümesi İçin Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Prostat büyümesi için farklı tedavi seçenekleri bulunmaktadır. Erkekler prostat kaslarını rahatlatan alfa bloker ilaçlar ya da kronik prostat iltihabına karşı antibiyotik kullanabilir. Prostat büyümesi belirtilerini hafifleten başka ilaçlar da vardır. Ancak prostat ilaçları çoğu kez prostat büyümesini tam olarak durdurmaz veya prostatı küçültmez. İlaçlar daha çok belirtilerin giderilmesi, azaltılması açısından rahatlık sağlar. Etkili prostat tedavisi yöntemlerinden biri, fazla prostat dokularının alınmasına yönelik prostat ameliyatıdır.
Çeşitli prostat tedavilerine ek olarak prostat büyümesi ile mücadelede başvurulabilecek çeşitli doğal yöntemler de bulunur. Ancak doğal çözümlerin ne kadar olumlu sonuç verdiği tartışmalıdır. Eğer prostat büyümesine karşı bitkisel çözümleri denemek istiyorsanız en iyisi bunu doktorunuza danışarak ve sizin sağlık durumunuzu bilen birinden tavsiye alarak yapmanızdır. Çünkü prostat için önerilen bitkisel çözümler genellikle tablet, kapsül şeklinde buunur. Basitçe mutfağınızdaki kekikten faydalanmanız değil de çeşitli tablet şeklindeki ürünleri kullanmanız tavsiye edilir.
Satın aldığınız bitkisel ürün kaliteli mi, sizin sağlık durumunuza uygun mu, ne kadar süre kullanabilirsiniz, yan etkileri nelerdir gibi soruların cevabını tam olarak bilemiyorsanız, lütfen bitkisel tablet kullanmayın ya da öncelikle bir doktor veya uzmana danışın.
Cüce Palmiye
Bir palmiye ağacı türü olan ‘saw palmetto’ prostat tedavisinde adı en çok geçen bitkilerden biridir. Şu an Amerika’da prostat yönelik raflarda yer alan bitkisel ürünler arasında, çok satanlar listesinin başını çeker. Piyasada bitkisel destek ürünleri satan firmalarda, kapsül şeklinde cüce palmiye ürünleri satıldığını görebilirsiniz.
Geleneksel tıp asırlardır idrar yolları ile ilgili sorunlarda bu bitkiye başvurmaktadır ancak günümüzde yürütülen araştırma sonuçlarına göre bitkinin etkisi tartışmalıdır. Birkaç küçük ölçekli araştırmada prostat üzerinde cüce palmiyenin hafif düzeyde olumlu etkileri görülürken, daha kapsamlı araştırmalarda cüce palmiyenin prostata iyi geldiğine dair fazla bir kanıt elde edilememiştir.
Yine de bazı ürolojistler özellikle erken dönem belirtileri için hastalarına cüce palmiye önerebilmektedir. Hastaların üçte birinde bitkinin prostat büyümesine yol açan hormonu bloklayarak belirtilerde rahatlama sağladığı belirlenmiştir. Özellikle gece yapılan tuvalet ziyaretlerinde azalma sağladığı bilinmektedir.
Beta-Sitosterol
Prostat için önerilen başka bir bitkisel çözüm, farklı bitkilerden elde edilen, kolesterol benzeri, sitosteroller adı verilen maddeleri içeren bir karışımdır. Piyasada satılan beta-sitosterol kapsülleri prostat şikayetinin yanı sıra bu maddenin kolesterol düşürücü özelliğini de öne çıkarır. Çeşitli araştırmalar beta-sitosterollerin prostat büyümesindeki idrara çıkma ile ilgili çeşitli şikayetleri hafiflettiğini göstermektedir.
Beta-sitosterol kullanımı sonucu oluşan yan etkilere dair fazla bir bildirim yoktur. Ancak bu karışımın uzun dönem kullanımının sonuçları da henüz bilinmemektedir.
Pygeum Africanum Kabuğu
Bu Afrika ağacının (Pygeum Africanum) kabuğu, geleneksel tıpta antik çağlardan beri idrarla ilgili sorunları tedavi etmekte kullanılan başka bir bitkisel reçetedir. Günümüzde özellikle de Avrupa’da pygeum büyük bir ilgi görmektedir. Prostat şikayetine karşı ve özellikle idrar hızının arttırılmasına yönelik kullanılır. Hatta Avrupa’nın bu artan talebi nedeniyle Afrika’daki ağaçların tükenme noktasına gelecek kadar azaldığı rapor edilmiştir.
Pygeum ile ilgili araştırmalar bu bitkinin farklı bitkilerle birlikte kullanıldığında sık idrara çıkma sorununu gidermeye de yardımcı olabildiğini öne sürmüştür. Firmalar prostat için önerecekleri tabletlerde çoğu kez pygeum ve cüce palmiye ya da ısırgan otu bitkilerini birlikte kullanırlar. Genellikle güvenli bir bitkidir ama mideye dokunması söz konusu olabilir. Bulantı ya da karın ağrısı gibi şikayetlere yol açabilir.
Isırgan Otu
Isırgan otu, prostat dokusunu küçültmeye yardımcı olan temel biyoaktif fitokimyasallar içerir. Doğal bir diüretik olduğundan, aynı zamanda, iltihaplı atıkların işeme yoluyla vücuttan atılmasını da teşvik eder.
Bir fincan sıcak suya 1 çay kaşığı kuru ısırgan otu yaprağı ekleyin. 10 dakika demleyin, sonra süzün. Bu çayı günde 2 veya 3 kez içebilirsiniz.
Ayrıca bir ısırgan otu takviyesi de alabilirsiniz. Tavsiye edilen miktar günlük 300 miligramdır. Prostat sağlığı açısından doğru doz için takviye kullanmaya başlamadan önce mutlaka bir doktora danışın. Isırgan otu irileşmiş bir prostat bezini küçültemese de prostat hücrelerinin büyüme hızını yavaşlatabilir.
Mısır Püskülü
Mısır püskülü, prostat büyümesinin semptomlarıyla savaşmak için zamana meydan okuyan bir ilaçtır. Doğal bir idrar söktürücü gibi davranır ve hatta idrar kaslarını ve astarını rahatlatmaya yardımcı olur. Böylece idrar akışını geliştirir.
1 bardak mısır püskülünü 4 bardak suya koyun. Kaynamaya bırakın, kaynadıktan sonra 10 dakika daha pişirin ve süzün. Günde 3 bardak içebilirsiniz.
Bir başka seçenek de, 1 damla suya 15 damla mısır püskülü özü eklemek ve günde birkaç kez içmektir.
Elma Sirkesi
Çiğ ve organik elma sirkesi, şişmiş prostat bezlerini küçültmeye yardımcı olan büzücü özelliklere sahiptir. Aynı zamanda kilo vermeye yardımcı olur ve idrar yolları enfeksiyonu gibi prostat sorunlarını önlemeye yardımcı olur.
Bir bardak ılık suya 1 ila 2 yemek kaşığı çiğ ve organik elma sirkesi ve 1 çorba kaşığı bal karıştırın. Günde iki kez için.
Bir başka seçenek olarak ise; 1 su bardağı elma sirkesini banyo suyuna dökün ve 10 ila 15 dakika içinde oturun. Bu yatıştırıcı etkili işlemi, haftada birkaç kez yapabilirsiniz.
Kabak Çekirdeği
Kabak çekirdeği büyüyen prostatın küçülmesine yardımcı olur veya büyümesini önleyebilir. Genel prostat sağlığı için yararlıdır. Kabak çekirdeği, idrar akışına yardımcı olan diüretik özellikler içerir. Çinko bakımından da yüksektir. Prostat büyümesi yaşayan erkekler genellikle çinko eksikliği de yaşıyor. Ek olarak, kabak çekirdeği prostatın işleyişine yardımcı olan omega-3 yağ asitlerine sahiptir.
Kabak çekirdeğinin tadını çıkarmanın en iyi yolu, herhangi bir tuz eklemeden bunları sade bir şekilde tüketmektir. Günde bir avuç yeterlidir.
Alternatif olarak, büyük bir bardağa bir avuç dolusu ezilmiş taze kabak çekirdeği koyun. İçine kaynar su ekleyin ve oda sıcaklığında soğumaya bırakın. Günde bir kaç kez bu çayı süzün ve için.
Domates
Domates, prostat sağlığına iyi gelen likopen açısından zengindir. Likopen, prostat iltihabına ve prostat spesifik antijen (PSA) seviyesinin düşürülmesine yardımcı olur. Mesane basıncını düşürür ve büyüyen prostatın küçülmesine yardımcı olur.
Diyetinize domates sosu, domates püresi veya domates suyu ekleyin.
Ayrıca doktorunuza danıştıktan sonra bir likopen takviyesi alabilirsiniz.
Çinko Takviyesi
Prostat bezini küçültmek için çinko takviyesi almaya başlayın. Çinko, vücudun bağışıklık tepkisi ve hücre büyümesinde önemli rol oynayan önemli bir eser mineraldir. Bu mineral prostat hücrelerinde, koruyucu ve antienflamatuvar bir rol oynamaktadır.
Çoğunlukla üç kez 30 mg. olarak, günde toplam 90 mg çinko takviyesi alabilirsiniz. Takviye almadan önce doktorunuza danışın. Ayrıca istiridye, yengeç, fasulye, kaju ve yoğurt gibi çinko bakımından zengin yiyecekler yiyin.
Kızıl Yonca ve Soya
Kızıl yonca bitkisinin adı daha çok kadınların olgunluk dönemi sorunlarından menopoz belirtilerini hafifletmek için geçer. Öte yandan son araştırmalar aynı bitkinin erkeklerin prostat sorunu ile ilgili olarak da imdada yetişebileceğini göstermiştir. Kızıl yoncada bulunan isaflavon ekstresinin prostat büyümesi üzerinde son derece etkili sonuçlar verdiği görülmüştür. İsaflavonlar son derece güçlü antioksidan özelliklere sahiptir. Kızıl yonca ayrıca kalsiyum, magnezyum, fosfor, potasyum ve C vitamini bakımından da zengin bir bitkidir.
Kızıl yoncada bulunan ve prostat büyümesini önleyen hatta gerileten isaflavonlar soya bitkisinde de bulunur. Hatta çok fazla soya tüketilen Japonya’da erkeklerin prostattan daha az şikayetçi olmalarının nedeni sık sık soya bitkisine bağlanır.
Prostat Büyümesi Belirtilerine Karşı Evde Yapabilecekleriniz
Prostatla daha kolay bir şekilde başa çıkabilmeniz için doktorunuz aşağıdaki tedbirleri önerebilir:
- İhtiyaç duyduğunuz an hemen tuvalete gidin.
- Alkol ve kahveden özellikle de geceleri uzak durun.
- Yatmadan 2 saat öncesinden başlayarak sıvı almaktan kaçının.
- Düzenli egzersiz yapın.
- Stres seviyenizi meditasyon veya hobiler aracılığıyla düşürmeye çalışın.
- Sebze-meyve ağırlıklı, işlenmiş gıdalardan uzak bir sağlıklı beslenme biçimi benimseyin.