Vertigo Nedir?
Vertigo, sizin veya gördüklerinizin döndüğünü hissetmenize yol açan bir histir. Sıklıkla bulantı, kusma ve denge kaybı bu duruma eşlik edebilir. Vertigo genellikle baş dönmesi olarak adlandırılmaktadır. Ancak gerçekte her baş dönmesi vertigo değildir. Vertigoda ataklar belli belirsiz olabileceği gibi, kişinin günlük işlerini yapmasına engel olacak kadar şiddetli de olabilir.
Vertigo tanısı; Vertigo tanısında ilk yapılması gereken hastaya duyduğu hissin tarif ettirilmesidir. Daha sonra altta yatan nedeni bulmaya yönelik olarak merkezi sinir sistemi ve iç kulakla ilgili testler yapılır. Beyne kan akışı yetersizliğinden şüphelenilirse doppler ultrason, BT anjiyografi, manyetik rezonans anjiyografi (MR) veya kateter anjiyografi yöntemleri uygulanabilir. Tedavi tanıya bağlı olarak planlanır.
Vertigo Nedenleri Nelerdir?
Vertigo başlıca merkezi sinir sistemi ve iç kulak hastalıklarından dolayı kaynaklanır. Benign paroksizmal pozisyonel vertigo (BPPV) en sık görülen vertigo tipidir. Bu vertigo çeşidinde 15 saniye yada bir kaç dakika kadar süren, genellikle başın hareketini takiben oluşan şiddetli baş dönmesi görülür. Başı öne arkaya sallamak veya yatakta dönme sonucu ortaya çıkabilir. Genellikle yaşlılarda görülür. Solunum yolu hastalıkları ve baş bölgesine kan akışının azalması bu duruma yol açabilir. Bulgular rahatsız edici olsa da BPPV iyi huylu bir rahatsızlıktır. Genellikle tedavi gerektirmez.
Vertigo labirentit ve vestibüler nörit denilen iç kulağın iltihaplanması sonucu oluşabilir. Etken genellikle virüslerdir. En sık rastlanılan etkenler grip, kızamık, kızamıkçık, herpes, kabakulak, çocuk felci, hepatit ve EBV virüsleridir. Baş dönmesi ile birlikte duyma kaybı da olabilir.
Vertigonun görüldüğü diğer bir hastalık ise Meniere hastalığıdır. Meniere hastalığında vertigo belirtileri dışında kulak çınlaması ve işitme kaybı görülür. Meniere hastalığı ataklar ve yatışma dönemleri şeklinde seyreder. Hastalığın nedeni tam olarak bilinmese de kafa travmaları, virüsler, kalıtım ve alerji nedenler arasında gösterilmektedir.
Akustik nörinom, iç kulağın sinir dokusunun bir çeşit tümörüdür. Vertigo ile birlikte kulak çınlaması ve işitme kaybı ortaya çıkar. Vertigo beyin damarlarının tıkanması veya beyin kanaması sonucu da ortaya çıkabilir. Vertigonun görüldüğü diğer bir hastalık ise multipl sklerozdur (MS). Kafa travması ve boyun yaralanmalarından sonra vertigo ortaya çıkabilir. Diyabet, düşük kan şekeri, anksiyete ve panik bozukluğu vertigonun diğer nedenleridir.
Vertigo Belirtileri Nelerdir?
Vertigoda kişi kendisinin veya etrafındakilerin döndüğüne dair bir hisse kapılır. Vertigoya bulantı, kusma, anormal göz hareketleri ve terleme eşlik edebilir. İşitme kaybı ve kulak çınlaması görülebilir. Görme bozukluğu, yürümede zorlanma ve bilinç değişiklikleri tabloya eşlik edebilir. Vertigoya eşlik eden problemler vertigoya neden olan esas hastalığa göre değişiklikler gösterir.
Vertigo hastalığı kişilere veya çevreye göre gelişen hareketlere hassasiyet olarak tanımlanabilir. Değişik semptomlar gösterse de genel olarak herhangi bir harekette ani bir baş ağrısı ile meydana gelir. Denge kayıpları ve boşlukta hissetme gibi durumlar oluşur. Meydana gelen bu belirtileri sıralayacak olursak;
Bulantılar
Vertigo geçiren kişilerde kaybolma veya hareket hassasiyetleri meydana gelir. Bu duruma ek olarak mide bulantısı, kusma, terleme ve anormal bir şekilde göz hareketleri oluşabilir.
İşitme Kaybı
Vertigo olan kişilerin iç kulak iltihabına sahip olma durumlarından dolayı işitme kayıpları yaşanması oldukça muhtemeldir.
Dengesizlik
Oluşacak bir diğer belirti ise denge halinin kaybolmasıdır. Vertigo hastalarının genellikle baş dönmesi, denge kayıpları, bir yöne doğru çekiliyormuş hissi, eğimli ve sallanarak yürüme durumları oluşur.
Halsizlik
Vertigo geçiren kişilerde genellikle halsizlik, yorgunluk, bitkinlik, görüş zorlukları, bilinç seviyesinde düşüşler, yürüme zorlukları ve çeşitli konuşma sıkıntıları yaşanabilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalıdır?
Aşağıdaki belirtiler varsa hemen doktora başvurmalısınız;
- Çift görme
- Konuşma güçlüğü
- Baş ağrısı
- Kol ve bacaklarda güçsüzlük
- Denge kaybı
- Bilinç kaybı
Vertigo Tedavisi Nasıl Yapılır?
Vertigo tedavisi altta yatan hastalığa göre yapılır. Orta kulak enfeksiyonu varsa antibiyotikler kullanılır. Kulakta iyileşmeyen enfeksiyon varsa cerrahi tedavi gerekebilir. Menier hastalığında hastalara tuzsuz diyet ve idrar söktürücü ilaçlar verilir. Benign paroksizmal pozisyonel vertigoda (BPPV) hastalık bir kaç hafta veya ayda kendiliğinden sonlanır. Bu durumdaki hastaya hekimler bazı pozisyonel manevralar yapabilirler.
Düzelmeyen hastalara yönelik nadiren düzelmeyen hastalara iç kulağa yönelik cerrahi düşünülebilir. BPPV li hastalar ani baş hareketlerinden kaçınmalı, bol istirahat etmeli, bol sıvı tüketmelidirler. Yüksekte çalışmaktan ve tehlikeli cihaz kullanmaktan kaçınmalıdırlar. Vertigo tedavisinde fizik tedavi de kullanılmaktadır. Vertigo tedavisi esnasında kafein, tütün ve alkolden uzak durmak gerekli
Uyarı; Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.